Günümüzde birçok sektörde kullanılan tehlikeli maddelerin, güvenli ve yasalara uygun şekilde taşınması büyük önem taşımaktadır. Bu maddelerin karayollarında taşınması, yalnızca uygun araçlarla değil, aynı zamanda belirli yasal düzenlemeler çerçevesinde, gerekli belge ve hizmetler sağlanarak gerçekleştirilmektedir.
Bu yazımızda, tehlikeli madde taşımacılığı yapacak firmaların ve sürücülerin alması gereken belgeler ile sunulması gereken hizmetleri detaylı bir şekilde ele alıyoruz.
Tehlikeli maddeler; insan sağlığına, çevreye ve güvenliğe zarar verebilecek, özel taşıma ve depolama gerektiren maddelerdir. Bu maddeler; patlayıcılar, yanıcı sıvılar, zehirli gazlar, radyoaktif malzemeler ve benzeri riskli ürünler olabilir.
Tehlikeli maddelerin karayoluyla taşınması, ADR (Tehlikeli Malların Karayolu ile Uluslararası Taşımacılığına İlişkin Avrupa Anlaşması) çerçevesinde düzenlenmektedir. Türkiye, ADR’ye taraf bir ülkedir ve bu çerçevede düzenlemeler Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından yürütülmektedir.
SRC 5, tehlikeli madde taşıyan araçları kullanan sürücülerin almak zorunda olduğu özel bir sürücü belgesidir. Bu belgeyi alabilmek için:
En az ilkokul mezunu olmak,
Geçerli bir sürücü belgesine sahip olmak,
Ulaştırma Bakanlığı onaylı bir eğitim kurumundan eğitim almak,
Eğitim sonunda yapılan sınavda başarılı olmak gerekmektedir.
ADR'ye uygun taşımacılık yapan firmaların ve araçların bu belgeye sahip olması gereklidir. Belge, aracın ADR standartlarına uygunluğunu gösterir.
Tehlikeli madde taşımacılığı yapacak firmaların Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’ndan almaları gereken bir belgedir. Faaliyet alanına göre (taşıma, paketleme, yükleme/boşaltma vb.) sınıflandırılır.
Tehlikeli madde ile ilgili faaliyet gösteren işletmelerin, TMGD sertifikalı bir danışman ile çalışması zorunludur. TMGD’nin görevleri şunlardır:
Risk analizleri yapmak,
Eğitimler düzenlemek,
Raporlamalar ve yıllık faaliyet değerlendirmeleri sunmak,
Mevzuatlara uygunluk denetimi yapmak.
Araçların, taşıma öncesinde ADR standartlarına uygunluğu kontrol edilir. Bu kontroller, yetkili muayene kuruluşları tarafından yapılır. Gerekli ise ek ekipman ve donanım güncellemeleri yapılır.
Taşımacılık süreçlerinde görev alacak tüm personelin, tehlikeli madde taşıma konusunda düzenli olarak eğitim alması gerekir. Bu eğitimler yasal zorunluluk olup, hem güvenlik hem de uygunluk açısından önemlidir.
Tehlikeli madde taşımacılığı, basit bir lojistik faaliyetten çok daha fazlasını gerektirir. Gerekli belge ve hizmetlerin eksiksiz sağlanması; çevre, insan sağlığı ve yasal sorumluluklar açısından hayati önemdedir.
Eğer siz de tehlikeli madde taşımacılığı alanında faaliyet gösteriyorsanız veya bu işe başlamayı düşünüyorsanız, yasal belgeleri ve profesyonel danışmanlık hizmetlerini mutlaka göz önünde bulundurmalısınız.
